Europako Batzordeak prospektiba estrategikoari buruzko lehen txostena argitaratu du, sortzen ari diren erronkak eta aukerak identifikatzen dituena Europar Batasunaren aukera estrategikoak hobeto bideratzeko. Prospektiba estrategikoa Europako politika nagusien oinarria izango da, eta etorkizun-ikuspegia duten politikak eta legeria diseinatzen lagunduko dio Batzordeari, Europako herritarren egungo beharrei eta epe luzeagoko helburuei erantzuteko. EBko politikak egiteko prospektiba erabiltzeko arrazoiak aurkezten ditu 2020ko txostenak, eta EBren erresilientzia-kontzeptu integrala sartzen du.
Europako Batzordeko lehendakariorde Maroš Šefčovič-ek, Erakundearteko Harreman eta Prospektiba zorroaren arduradunak, adierazi duenez, “pandemiak, argi eta garbi gure ahuleziak agerian uzteaz gain, EBk alferrik galdu ezin dituen aukerak ere eskaintzen ditu. Gainera, berretsi du beharrezkoa dela gure politikak datu egiaztatuetan oinarritzea, etorkizunerako prestatuta egotea eta erresilientzian ardaztea. Ezin dugu espero izan etorkizuna ez izatea hain disruptiboa: joera eta nahasmendu berriek gure bizitzei eragiten jarraituko dute. Beraz, historiako prospektiba estrategikoaren lehen txostenak Europa erresilienteagoa izateko oinarriak ezartzen ditu, gure autonomia estrategiko irekia bultzatuz eta etorkizun bidezkoagoa, klimatikoki neutroa eta digitalki subiranoa eraikiz”.
Europarako Berreskuratze Planaren esparruan, 2020ko prospektiba estrategikoaren txostenak EBren erresilientzia lau dimentsiotan jorratzen du: soziala eta ekonomikoa, geopolitikoa, ekologikoa eta digitala. Dimentsio bakoitzerako, krisiak agerian utzitako gaitasunak, ahultasunak eta aukera edo abaguneak identifikatzen ditu txostenak, epe ertain eta luzera landu beharrekoak.
Prospektiba estrategikoa EBren politiken lanketan txertatzea
Prospektiba estrategikoak politiken diseinua hobetzen, etorkizun-ikuspegia duten estrategiak garatzen, eta epe laburreko ekintzak epe luzeko helburuekin koherenteak izatea bermatzen laguntzen du. Batzordeak urteak daramatza prospektiban oinarritzen, eta orain bere jarduera-arlo guztietan txertatuko du, bere balio estrategikoa aprobetxatzeko. Prospektibaren integrazioa honela lortuko da:
– Prospektiba-ariketak sistematikoki eginez ekimen politiko garrantzitsu guztietan.
– Epe luzeko prospektiba estrategikoari buruz urteko txostenak argitaratuz, eta horietan aztertuz gure politika eta erabaki-hartzea oinarritzeko sortzen ari diren joerak eta erronkak.
-EBko eta estatu kideetako administrazioetan prospektiba-gaitasunak garatzen lagunduz.
– EBko eta nazioarteko erakundeekin eta bazkideekin elkarlaneko prospektiba-komunitate inklusiboa eraikiz.
Erresilientziaren jarraipena
2020ko prospektiba estrategikoaren txostenak erresilientzia-adierazleen taulen prototipoak proposatzen ditu estatu kideen eta beste alderdi interesdun batzuen artean erresilientziaren jarraipena egiteko modurik onenaz eztabaidak hasteko. Eztabaida horiek lagungarriak izan daitezke EBren eta estatu kideen eskalan indarguneak eta ahulguneak identifikatzeko eta ebaluatzeko, kontuan hartuta sortzen ari diren megajoerak eta aurreikus daitezkeen erronkak.
2020ko prospektiba estrategikoaren txostenak eta haren hurrengo edizioek Von der Leyen presidenteak Batasunaren egoeraz egingo dituen urteko hitzaldiak eta Batzordearen lan-programak taxutuko dituzte. Gure urte anitzeko lehen programazioari buruzko erakundearteko hurrengo negoziazioetan ere lagunduko dute.
Agenda prospektibo estrategiko globalak EBren lehentasun politikoak eta Batzordearen lan-programetako funtsezko ekimenak zirriborratuko ditu, baita zeharkako gai nagusiak ere, hala nola EBren autonomia estrategiko irekia mundu-ordena berri baten alde; enplegu ekologikoen etorkizuneko potentziala eta beharrezko kualifikazioak; eta trantsizio ekologiko eta digitalen eta hainbat politikaren arteko intersekzioak.
Europako Estrategia eta Politika Aztertzeko Sistemaren (ESPAS) urteko biltzarrak, 2020an egingo denak, aukera emango du datorren urteko prospektiba estrategikoaren txostenaren gaia eztabaidatzeko eta EB mailako prospektiba-sare bat abian jartzeko.
Erreferentziazko prospektiba-agertoki partekatuak garatzeak aukera emango du etorkizuneko eztabaida politikoak elikatzeko, politiken arteko koherentzia bermatzeko eta proposamen estrategikoetarako esparru komun eta prospektibo gisa balio izateko. Agertoki horiek Europako Etorkizunari buruzko Konferentzian ere lagun dezakete.
